Cmentarz choleryczny w Warszawie

Liczba głosów 0

Piękny cmentarz

Liczba internautów, którzy uznali ten cmentarz za jeden z najpiękniejszych polskich cmentarzy wynosi 0. Jeśli Ty również uważasz, że to jeden z najpięknijszych polskich cmentarzy wybierz przycisk Piękny cmentarz i oddaj swój głos. Ranking polskich cmentarzy według liczby głosów jest prezentowany w zakłądce Polskie cmentarze. Zaznacz poniższą opcję jeśli uważasz, że ten cmentarz jest jednym z najpiękniejszych polskich cmentarzy. Twój głos wpłynie na pozycję cmentarza w rankingu najpiękniejszych polskich cmentarzy prezentowanym na stronie. Zamknij

Cmentarz choleryczny w Warszawie - cmentarz założony w czasie epidemii cholery, która nawiedziła Pragę w latach 1872-1873. Był położony na obrzeżach miasta, za terenami wojskowymi. [źródło: Wikipedia, 693008]

Historia

Cmentarz projektu inż. Henryka Sumińskiego otwarto 16 listopada 1872 roku na esplanadzie Fortu Śliwickiego. Opiekę nad cmentarzem sprawował Cezary Skoryna, właściciel fabryki kamieni i maszyn młyńskich przy ul. Olszowej na Pradze. 19 stycznia 1874 cmentarz przejęło miasto, lecz poczuwający się do opieki Skoryna sam zatrudnił stróża, który pilnował nagrobków i dbał o zieleń. W 1876 było tu 55 nagrobków, a ostatni pochówek choleryczny miał miejsce 8 stycznia 1883 roku. W latach 1876-1882 z rozkazu władz wojskowych pochowano tu 7 żołnierzy - "bałwochwalców" (wyznawców religii pogańskich). Ogółem pochowano tu 484 zmarłych na cholerę i 7 żołnierzy.

W 1908 r. zupełnie zapomniany cmentarz skasowano podczas budowy węzła kolejowego linii Drogi Żelaznej Nadwiślańskiej, a szczątki zmarłych przeniesiono do zbiorowej mogiły wysuniętej trochę na północ od pierwotnego położenia cmentarza.

Miejsce spoczynku szczątków upamiętniono pomnikiem z inskrypcją o treści:
''Tu spoczywają szczątki 478 ofiar zarazy cholerycznej z lat 1872-1873 zebrane pod wspólną mogiłą po zniszczeniu cmentarza cholerycznego podczas budowy węzła kolejowego w 1908 r.''

W 1909 wzniesiono pomnik projektu inż. Lubickiego w nowym miejscu na koszt władz kolejowych. Jednak jeszcze w 1910 kolej nie mogła uzgodnić z zarządem cmentarza bródnowskiego dozoru nad mogiłą. Pomnik zwieńczony krzyżem wykonanym z piaskowca otoczono ceglanym murem o wymiarach 10 na 10 metrów i wysokości około 1,3 metra z motywem krzyża, który z biegiem lat rozsypał się a sam pomnik uległ przewróceniu. Ostatni raz cmentarzyk poddano oficjalnie renowacji w okresie poprzedzającym drugą wojnę światową i generalnie nie widnieje on na aktualnych planach Warszawy.

Obecnie cmentarz znajduje się za nasypami torów kolejowych biegnących między Rondem Starzyńskiego a ulicą Odrowąża, na wysokości basenów przy ulicy Namysłowskiej. Teren cmentarza został oczyszczony przez grupę zapaleńców, a sama mogiła wybetonowana. Pomiędzy 19 a 23 kwietnia 2009 stuletni pomnik został usunięty; fałda - pozostałych po rozbiórce monumentu - odłamków skruszonego piaskowca leży na betonowej płycie mogiły, przesunięta bliżej czynnego nasypu kolejowego modernizowanej linii kolejowej nr 9 Warszawa Wschodnia - Gdańsk Główny.

W maju 2010 zakończono prace rewitalizacyjne. Sprawująca opiekę nad terenem dawnego cmentarza spółka PKP Polskie Linie Kolejowe odtworzyła (wzorem oryginału - z jasnego piaskowca) kamienny pomnik i zrekonstruowała - otaczający go - ceglany mur. Wzmocnione zostały także fundamenty grobu, wycięto dziką roślinność zaburzającą pierwotny układ drzew na terenie cmentarza i zagrażającą zabytkowym murom. Po remoncie mogiłę otoczono parkanem dodatkowo zabezpieczającym ją przed dewastacją oraz uniemożliwiającym dostęp osób postronnych. Mogiła (wraz z otoczeniem) trafi do Krajowego Rejestru Zabytków. [źródło: Wikipedia, 693008]

Galeria