Wybierz język

polski

Zamknij

cmentarz: Powązki, Warszawa
fotografia: Jacek Michiej
Ignacy Gogolewski
Ignacy Gogolewski (ur. 17 czerwca 1931 w Ciechanowie, zm. 15 maja 2022) - polski aktor teatralny i filmowy, reżyser, scenarzysta.
Życiorys
Maturę uzyskał w Otwocku i w 1949 rozpoczął studia na wydziale teatralnym w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie, gdzie w 1953 zdał egzamin dyplomowy.

Debiutował rolą Demetriusza w przedstawieniu PWST ''Sen nocy letniej'' Williama Szekspira, w reżyserii Jana Kreczmara (premiera 26 stycznia 1953). Pierwszą rolą w zawodowym teatrze był Sekretarz w ''Lalce'' Bolesława Prusa w reż. Bronisława Dąbrowskiego (Teatr Polski w Warszawie, 1 stycznia 1954), jednak prawdziwy rozgłos przyniosła mu rola Gustawa w ''Dziadach'' Adama Mickiewicza w reż. Aleksandra Bardiniego. Z warszawską sceną związany był do 1959, a później także w latach 1975-1980 i 1992-2000.

Był aktorem Teatru Dramatycznego w Warszawie (1959-1962 i 1968-1971) i Teatru Współczesnego w Warszawie (1965-1968). Był dyrektorem Teatru Śląskiego w Katowicach (1971-1974), Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie (1980-1985) i Teatru Rozmaitości w Warszawie (1985-1989). Po pożarze tego ostatniego teatru w 1989, Gogolewski na dłuższy czas wycofał się z aktywnego życia zawodowego. W ostatnim czasie był aktorem Teatru Narodowego w Warszawie.

Członek Rady Krajowej PRON w 1983 roku, członek Narodowej Rady Kultury w 1986 roku, w latach 2005-2006 był prezesem ZASP-u.

W 1992 ukazała się książka Ignacego Gogolewskiego ''Wszyscy jesteśmy aktorami''. Składają się na nią wspomnienia aktora oraz refleksje na temat pracy zawodowej. W 2008 opublikowano wywiad-rzekę ''Od Gustawa-Konrada do... Antka Boryny'', będący swoistą autobiografią filmową i teatralną Gogolewskiego. Książka ujawnia również sporo faktów z życia prywatnego aktora. Rozmowy przeprowadziła Jolanta Ciosek.

Ignacy Gogolewski bywa czasem określany mianem jednego z ostatnich mistrzów starej szkoły aktorskiej, opierającej się na szacunku dla słowa, dbałości o frazę muzyczną tekstu, uwzględnianiu rytmu prozy i poezji oraz właściwym operowaniu głosem. Początkowo w szkole teatralnej mówił typową gwarą warszawską, co było rzekomo powodem żartów ze strony kolegów.

W 2020 ogłosił zakończenie kariery aktorskiej.

Postawa w stanie wojennym.
W stanie wojennym Ignacy Gogolewski, wówczas dyrektor teatru w Lublinie, zdecydował się złamać bojkot środowiska i podjął współpracę z telewizją publiczną, przenosząc do Teatru Telewizji lubelskie przedstawienia, m.in. wyreżyserowany przez siebie ''Pierwszy dzień wolności'' Leona Kruczkowskiego (1982). Później wielokrotnie bronił swej decyzji, uzasadniając ją wykorzystaniem szansy, jaka pojawiła się przed prowincjonalnym teatrem.

W stanie wojennym występował w filmach Ryszarda Filipskiego i Bohdana Poręby, krytykował też w prasie aktorów bojkotujących reżim. W 1983 r. w wywiadzie dla pisma Ekran mówił: To środowisko to zgrupowanie niebywale wybujałych indywidualności. Może to była obawa przed nieuniknioną stratą pozycji, jaką w latach 60. ten zawód sobie wywalczył.
Życie prywatne
Jego pierwszą żoną (od 1954 do 1964 roku) była aktorka Katarzyna Łaniewska (1933-2020), z tego małżeństwa ma córkę Agnieszkę. Para rozwiodła się w 1964 roku.

Drugą żoną była dziennikarka telewizyjna Marina Samet-Niecikowska (1941-1978), którą poślubił w styczniu 1978 roku. Zginęła w katastrofie lotniczej w Gabare 16 marca 1978 roku.

Miał syna Tadeusza (ur. 1975) z nieformalnego związku z Elżbietą, pracownicą Ministerstwa Kultury i Sztuki z lat 70.
Dorobek zawodowy
Jako aktor.
{{Kolumna-podział|2|
Role teatralne.
* 1954: ''Dziady'' Adama Mickiewicza - Gustaw (reż. Aleksander Bardini, Teatr Polski w Warszawie)
* 1958: ''Mazepa'' Juliusza Słowackiego - Mazepa (reż. Roman Zawistowski, Teatr Polski w Warszawie)
* 1959: ''Beatrix Cenci'' Juliusza Słowackiego - Giano Giani (reż. Jan Kreczmar, Teatr Polski w Warszawie)
* 1960: ''Makbet'' Williama Szekspira - Malkolm (reż. Bohdan Korzeniewski, Teatr Dramatyczny w Warszawie)
* 1961: ''Król Edyp'' Sofoklesa - Kreon (reż. Ludwik René, Teatr Dramatyczny w Warszawie)
* 1964: ''Wiśniowy sad'' Antoniego Czechowa - Piotr Siergiejewicz Trofimow (reż. Władysław Krasnowiecki, Teatr Narodowy w Warszawie)
* 1965: ''Kordian'' Juliusza Słowackiego - Kordian (reż. Kazimierz Dejmek, Teatr Narodowy)
* 1967: ''Szklana menażeria'' Tennessee Williamsa - Syn (reż. Izabella Cywińska, Teatr Współczesny w Warszawie)
* 1967: ''Skiz'' Gabrieli Zapolskiej - Wituś (reż. Andrzej Łapicki, Teatr Współczesny w Warszawie)
* 1971: ''Kochanek'' Harolda Pintera - Ryszard (reż. Jan Bratkowski, Teatr Dramatyczny w Warszawie)
* 1971: ''Juliusz Cezar'' Williama Szekspira - Brutus (reż. Ludwik René, Teatr Dramatyczny w Warszawie)
* 1973: ''Świętoszek'' Moliera - Tartuffe (reż. Witold Skaruch, Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach)
* 1974: ''Wesele'' Stanisława Wyspiańskiego - Poeta (reż. Zbigniew Bogdański, Teatr Śląski w Katowicach)
* 1975: ''Otello'' Williama Szekspira - Otello (reż. August Kowalczyk, Teatr Polski w Warszawie)
* 1975: ''Cyd'' Pierrea Corneillea, w przekładzie Stanisława Wyspiańskiego - Prologus (reż. Ignacy Gogolewski, Teatr Polski w Warszawie)
* 1977: ''Maskarada'' Jarosława Iwaszkiewicza - Aleksander Puszkin (reż. Ignacy Gogolewski, Teatr Polski w Warszawie)
* 1983: ''Fantazy'' Juliusza Słowackiego - hrabia Fantazy Dafnicki (reż. Ignacy Gogolewski, Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie)
* 1984: ''Zemsta'' Aleksandra Fredry - Rejent Milczek (reż. Jan Świderski, Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie)
* 1986: ''Warszawianka'' Stanisława Wyspiańskiego - Józef Chłopicki (reż. Ludwik René, Teatr Rozmaitości w Warszawie)
* 1987: ''Ożenek'' Nikołaja Gogola - Podkolesin (reż Boris Morozow, Teatr Rozmaitości w Warszawie)
* 1989: ''Lato w Nohant'' Jarosława Iwaszkiewicza - Antoni Wodziński (reż. Ignacy Gogolewski, Teatr Rozmaitości w Warszawie)
* 1993: ''Świętoszek'' Moliera - Orgon (reż. Jan Bratkowski, Teatr Polski w Warszawie)
* 1993: ''Szczęśliwe wydarzenie'' Sławomira Mrożka - Przybysz (reż. Kazimierz Dejmek, Teatr Polski w Warszawie)
* 1995: ''Krzesła'' Eugnea Ionesco - On (reż. Maciej Prus, Teatr Polski w Warszawie)
* 1996: ''Juliusz Cezar'' Williama Szekspira - Juliusz Cezar (reż. Maciej Prus, Teatr Polski w Warszawie)
* 2000: ''Operetka'' Witolda Gombrowicza - Hrabia Szarm (reż. Jerzy Grzegorzewski, Teatr Narodowy)
* 2001: ''Na czworakach'' Tadeusza Różewicza - Laurenty (reż. Kazimierz Kutz, Teatr Narodowy)
* 2002: ''Kurka Wodna'' Stanisława Ignacego Witkiewicza - Wojciech Wałpor (reż. Jan Englert, Teatr Narodowy)
* 2004: ''Ryszard II'' Williama Szekspira - Jan z Gandawy (reż. Andrzej Seweryn, Teatr Narodowy)
* 2007: ''Stara kobieta wysiaduje'' Tadeusza Różewicza - Pan B (reż. Stanisław Różewicz, Teatr Narodowy)
* 2008: ''Grube ryby'' Michała Bałuckiego - Onufry Ciaputkiewicz (reż. Krystyna Janda, Teatr Polonia w Warszawie)
* 2009: ''Diabeł w purpurze'' Antoine Raulta - Kardynał Jules Mazarin (reż. Romuald Szejd, Teatr Scena Prezentacje w Warszawie)

Role w Teatrze Telewizji.
* 1957: ''Legenda Aurea'' Juliana Tuwima (reż. Jerzy Gruza)
* 1962: ''Męczeństwo Piotra Oheya'' Sławomira Mrożka - Sekretarz protokołu (reż. Erwin Axer)
* 1963: ''Kordian'' Juliusza Słowackiego - Kordian (reż. Jerzy Antczak)
* 1969: ''Cyd'' Pierrea Corneillea (w przekładzie Stanisława Wyspiańskiego) - Don Rodrygo (reż. Ludwik René)
* 1969: ''Mazepa'' Juliusza Słowackiego - Mazepa (reż. Gustaw Holoubek)
* 1969: ''Bracia Karamazow'' Fiodora Dostojewskiego - Dymitr Karamazow (reż. Jerzy Krasowski)
* 1970: ''Granica'' Zofii Nałkowskiej - Zenon Ziembiewicz (reż. Janusz Warmiński)
* 1970: ''Drugi pokój'' Zbigniewa Herberta - On (reż. Roman Załuski)
* 1974: ''Hedda Gabler'' Henryka Ibsena - Eilert Lovborg (reż. Jan Świderski)
* 1981: ''Molier, czyli Zmowa świętoszków'' Michaiła Bułhakowa - Ludwik XIV (reż. Maciej Wojtyszko)
* 2001: ''Operetka'' Witolda Gombrowicza - Hrabia Szarm (reż. Jerzy Grzegorzewski)
* 2009: ''Wróg ludu'' Henrika Ibsena - Morten Kill (reż. Piotr Trzaskalski)

Filmografia.
* 1953: ''Trzy opowieści'' - Derka
* 1954: ''Trudna miłość'' - porucznik UB
* 1955: ''Zaczarowany rower'' - Mieczysław Duchowicz
* 1956: ''Pożegnanie z diabłem'' - Antoni Łuczak, reporter Trybuny Ludu
* 1957: ''Król Maciuś I'' - król Zły
* 1958: ''Żołnierz królowej Madagaskaru'' - Władek Mącki
* 1958: ''Noc poślubna'' - Janek, mąż Hanki
* 1961: ''Dziś w nocy umrze miasto'' - esesman Eryk
* 1962: ''Dziewczyna z dobrego domu'' - Andrzej Wroński
* 1963: ''Mansarda'' - Gruszecki
* 1965: ''Wystrzał'' - dwie role: Sylvio oraz hrabia
* 1966: ''Mistrz'' - młody aktor
* 1966: ''Chciałbym się ogolić'' - klient
* 1966: ''Szyfry'' - doktor Zygmunt Gross
* 1967: ''Jowita'' - Michał Podgórski
* 1968: ''Hrabina Cosel'' - baron Fryderyk Kyan
* 1968: ''Samotność we dwoje'' - Adalbert von Kschitzky
* 1969: ''Urząd'' - Juliusz Starzewski
* 1970: ''Romantyczni'' - Henryk Zaborowski
* 1971: ''Bolesław Śmiały'' - król Polski Bolesław II Śmiały
* 1973: ''Chłopi'' - Antek Boryna
* 1977: ''Żołnierze wolności'' - Bolesław Bierut (cz. 1 i 2)
* 1979: ''Hotel klasy lux'' - sekretarz PZPR Satała
* 1980: ''Polonia Restituta'' - Stefan Żeromski
* 1980: ''Spotkanie na Atlantyku'' - profesor Nowak
* 1980: ''Zamach stanu'' - sędzia Hermanowski
* 1980: ''Bo oszalałem dla niej'' - aktor Barnaba
* 1981: ''Karabiny'' - ksiądz Bruno
* 1983: ''Dom świętego Kazimierza'' - Cyprian Kamil Norwid
* 1983: ''Magiczne ognie'' - Marian Biel
* 1986: ''Komedianci z wczorajszej ulicy'' - reżyser Graciani
* 1986: ''A żyć trzeba dalej''
* 2001: ''Czarna plaża'' - Sider
* 2014: ''The Last Waltz'' - biskup
* 2017: ''Wyklęty'' - Józef Gierada, były funkcjonariusz UBP w teraźniejszości

Role serialowe.
* 1967: ''Stawka większa niż życie'' - kapitan Willy Rupert (odc. 5)
* 1968: ''Hrabina Cosel'' - baron Fryderyk Kyan
* 1972: ''Chłopi'' - Antek Boryna
* 1982: ''Polonia Restituta'' - Stefan Żeromski
* 1985: ''Zamach stanu'' - sędzia Hermanowski (odc. 5)
* 1985: ''Kwestia wyboru''
* 2003-2005: ''Na dobre i na złe'' - Franciszek Koziński
* 2006-2007: ''Pogoda na piątek'' - Marian Zamecznik, ojciec Tomasza
* 2012: ''Lekarze'' - Gustaw Musiał (odc. 10)
* 2014:: ''Galeria'' - Ignacy

Role dubbingowe.
* 1955: ''Zakochany kundel'' - Jim (wersja z 1962 roku)
* 1996: ''O czym szumią wierzby'' - Szczurek
* 2005: ''Lassie'' - Książę
* 2005: ''Oliver Twist'' - pan Brownlow
* 2009: ''Dzieci Ireny Sendlerowej'' - Rozenfled
* 2009: ''Odlot'' - Charles Muntz
* 2009: ''Góra Czarownic'' - Harlan
* 2012: ''Avengers'' - dozorca magazynu
* 2012-2013: ''Szpiedzy w Warszawie'' - generał Beauvilliers
}}

Jako reżyser.
{{Kolumna-podział|2|

Filmy.
* 1978: ''Romans Teresy Hennert'' - również scenariusz (na podstawie powieści Zofii Nałkowskiej)
* 1983: ''Dom świętego Kazimierza''

Przedstawienia teatralne.
* 1969: ''Śnieg'' Stanisława Przybyszewskiego (Teatr Dramatyczny w Warszawie)
* 1971: ''Ruy Blas'' Wiktora Hugo (Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach)
* 1972: ''Barany na starcie'' Arta Buchwalda (Teatr Śląski w Katowicach)
* 1972: ''Kroniki królewskie'' Stanisława Wyspiańskiego - na podst. dramatów Wyspiańskiego pozostawionych we fragmentach oraz Rapsodów (Teatr Śląski w Katowicach)
* 1973: ''Sytuacja'' Wiktora Rozowa (Teatr Śląski w Katowicach)
* 1974: ''Dla szczęścia'' Stanisława Przybyszewskiego (Teatr Śląski w Katowicach)
* 1974: ''Achilles i panny'' Artura Marii Swinarskiego (Teatr Śląski w Katowicach)
* 1975: ''Cyd'' Pierrea Corneillea, w przekładzie Stanisława Wyspiańskiego (Teatr Polski w Warszawie)
* 1977: ''Maskarada'' Jarosława Iwaszkiewicza (TeatrPolski w Warszawie)
* 1980: ''Cyd'' Pierrea Corneillea, w przekładzie Stanisława Wyspiańskiego (Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie)
* 1981: ''Iwanow'' Antoniego Czechowa (Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie)
* 1981: ''Maskarada'' Jarosława Iwaszkiewicza (Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie)
* 1982: ''Pierwszy dzień wolności'' Leona Kruczkowskiego (Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie)
* 1983: ''Fantazy'' Juliusza Słowackiego (Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie)
* 1984: ''Wesele'' Stanisława Wyspiańskiego (Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie)
* 1986: ''Ewa'' Jerzego Szaniawskiego (Teatr Rozmaitości w Warszawie)
* 1987: ''Dom otwarty'' Michała Bałuckiego (Teatr Rozmaitości w Warszawie)
* 1988: ''Gałązka rozmarynu'' Zygmunta Nowakowskiego (Teatr Rozmaitości w Warszawie)
* 1989: ''Lato w Nohant'' Jarosława Iwaszkiewicza (Teatr Rozmaitości w Warszawie)
* 1997: ''Moralność pani Dulskiej'' Gabrieli Zapolskiej (Teatr im. Adama Mickiewicza w Częstochowie

Przedstawienia w Teatrze Telewizji.
* 1970: ''Śnieg'' Stanisława Przybyszewskiego
* 1973: ''Panna Molierówna'' Jeana Anouilh
* 1974: ''Król i aktor'' Romana Brandstaettera
* 1974: ''Kroniki królewskie'' Stanisława Wyspiańskiego - na podst. dramatów Wyspiańskiego pozostawionych we fragmentach oraz Rapsodów
* 1975: ''Horsztyński'' Juliusza Słowackiego
* 1977: ''Dla szczęścia'' Stanisława Przybyszewskiego
* 1977: ''Fortepian'' Jerzego Szaniawskiego
* 1982: ''Cosima'' Petera Hacksa
* 1986: ''Złote runo'' Stanisława Przybyszewskiego
* 1987: ''Aszantka'' Włodzimierza Perzyńskiego
* 1988: ''Papierowy kochanek'' Jerzego Szaniawskiego
}}
Odznaczenia
''kolejność według rangi''
* Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1999) - za wybitne zasługi w pracy artystycznej, za osiągnięcia w działalności na rzecz rozwoju kultury
* Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1984)
* Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1964)
* Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1964)
* Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)
* Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)
* Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2009)
* Medal Osterwy (1995)
*Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1967)
* Medal Pamiątkowy Pro Masovia (2011).
Księga Wpisów
Brak wpisów w Księdze Wpisów.
Zapalone znicze
Lista jest pusta
Galeria
Bartosz Bobkowski/ Agencja Wyborcza.pl
Bartosz Bobkowski/ Agencja Wyborcza.pl
Wikipedia, Aleja Gwiazd in Międzyzdroje, Ignacy Gogolewski, Self-published work
Wikipedia, Aleja Gwiazd in Międzyzdroje, Ignacy Gogolewski, Self-published work
Wikipedia, Ignacy Gogolewski, Items with VRTS permission confirmed, P6305 SDC, Polskie Radio, Tadeusz Różewicz
Wikipedia, Ignacy Gogolewski, Items with VRTS permission confirmed, P6305 SDC, Polskie Radio, Tadeus
Wikipedia, Ignacy Gogolewski, Photographs by Paweł Matyka, Self-published work
Wikipedia, Ignacy Gogolewski, Photographs by Paweł Matyka, Self-published work
Wikipedia, Flickr images missing SDC creator, Flickr images missing SDC source of file, Flickr images reviewed by trusted users, Ignacy Gogolewski
Wikipedia, Flickr images missing SDC creator, Flickr images missing SDC source of file, Flickr image
Wikipedia, Flickr images missing SDC inception, Flickr images reviewed by FlickreviewR 2, Ignacy Gogolewski, Images with extracted images, Photographs by Ja Fryta, Uploads by Matlin
Wikipedia, Flickr images missing SDC inception, Flickr images reviewed by FlickreviewR 2, Ignacy Gog
Wikipedia, Extracted images, Ignacy Gogolewski, Photographs by Ja Fryta, Uploads by Matlin
Wikipedia, Extracted images, Ignacy Gogolewski, Photographs by Ja Fryta, Uploads by Matlin
Wikipedia, Ignacy Gogolewski, Items with VRTS permission confirmed
Wikipedia, Ignacy Gogolewski, Items with VRTS permission confirmed
Wikipedia, Flickr images reviewed by trusted users, Ignacy Gogolewski, Photographs by Sławek Skonieczny
Wikipedia, Flickr images reviewed by trusted users, Ignacy Gogolewski, Photographs by Sławek Skoniec
Wikipedia, Ignacy Gogolewski, Items with VRTS permission confirmed
Wikipedia, Ignacy Gogolewski, Items with VRTS permission confirmed
Operatorem serwisu jest
Erkwadrat sp. z o.o.
ul. Letnia 16
05-510 Chyliczki
123-139-4399
+48 (22) 350 75 61
kontakt@pamietam.pl
facebook/pamietam
Rozliczenia transakcji
kartą płatniczą i e-przelewem
przeprowadzane są za pośrednictwem
dotpay.pl