Józefa Fabianna Kodisowa z Krzyżanowskich (19 kwietnia 1865 w majątku Załucze na Nowogrodczyźnie, 30 grudnia 1940) - polska filozof i psycholog, feministka.
Najwybitniejsza zwolenniczka i propagatorka w Polsce filozofii i psychologii ze stanowiska empiriokrytycyzmu, rzeczniczka emancypacji i równouprawnienia kobiet, wykładowczyni Wolnej Wszechnicy Polskiej, współorganizatorka uniwersytetu ludowego dla emigrantów polskich w USA. W Mińsku Litewskim zorganizowała uniwersytet ludowy oraz polski dział w bibliotece publicznej. Naczelnik Wydziału Oświaty i Kultury w zarządzie Mińska.
Córka Erazma Krzyżanowskiego i Zofii Kozielskiej. Urodziła się 19 kwietnia 1865 roku w majątku Załucze na Nowogrodczyźnie w polskiej rodzinie ziemiańsko-urzędniczej, zubożałej na skutek konfiskat majątków po powstaniu listopadowym i styczniowym. Początkowo naukę pobierała w domu, później na tajnych pensjach.
W 1881 r. zdała egzamin państwowy na nauczycielkę i po śmierci ojca zaczęła pracę jako nauczycielka prywatna na Litwie. W 1886 r. wyjechała na studia do Genewy, gdzie studiowała nauki społeczne. Po roku studiów przeniosła się na filozofię do Zurychu. W 1889 r. zawarła związek małżeński z Teodorem Kodisem. Po zrobieniu doktoratu w Zurychu wyjechała w ślad za mężem do Stanów Zjednoczonych.
Działała tam w Związku Polaków w Ameryce, organizowała uniwersytet ludowy dla polskich emigrantów, nie rezygnując jednocześnie z pracy naukowej - publikowała liczne artykuły w czasopismach naukowych w Europie i w Stanach Zjednoczonych. W 1901 r. powróciła wraz z mężem i córką do kraju i zamieszkała w Mińsku Litewskim. Tutaj również kontynuowała pracę naukową, jednocześnie bardzo aktywnie działając na rzecz emancypacji i równouprawnienia kobiet. Była też zaangażowana w ruch pacyfistyczny.
Od 1907 r. wykładała na Wolnej Wszechnicy Polskiej. Na terenie Mińska Litewskiego prowadziła szeroką działalność oświatową. Po śmierci męża w 1918 r. przeniosła się do Warszawy. Tam w latach 1919 - 1921 pracowała w Ministerstwie Robót Publicznych na stanowisku bibliotekarki.
Od 1921 r. do 1930 była pracownicą Magistratu m. Warszawy.
Pochowana na służewskim cmentarzu przy ul. Wałbrzyskiej. [źródło: Wikipedia, Józefa_Krzyżanowska-Kodisowa|J]
