Anna Górska

Życiorys

Anna Tołwińska była jedyną córką Konstantego Tołwińskiego i Marii z domu Krahelskiej. Od 1923 roku mieszkała w Zakopanem. Wyjeżdżała do Szwajcarii, gdzie uczyła się w szkole dla dziewcząt. Zdała maturę w zakopiańskiej Szarotce (Prywatnym Sanatoryjnym Gimnazjum im. bł. Ładysława z Gielniowa przy ul. Nowotarskiej) w 1931 roku. W 1933 roku rozpoczęła studia architektoniczne na Politechnice Lwowskiej, które po kolejnych 2 latach kontynuowała na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Studia (m.in. u Tadeusza Tołwińskiego (niespokrewnionego) i Bohdana Pniewskiego) ukończyła w 1939 roku.

Podjęła pracę w wydziale budowlanym Zarządu Miejskiego (''Der Stadtkommissar in Zakopane Bauabteilung'', zwanym ''Bauamtem''). Po wojnie przeniosła się na krótko do Warszawy, gdzie pracowała w pracowni prof. Bohdana Pniewskiego, jednak wkrótce (prawdopodobnie w 1948 roku) powróciła do Zakopanego podejmując pracę w zakopiańskiej Szkole Przemysłu Drzewnego (obecnie Zespół Szkół Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem), a potem w zakopiańskim oddziale Biura Projektowo-Badawczego Budownictwa Miastoprojekt Kraków (1948-1958) i następnie w zakopiańskiej pracowni krakowskiego Biura Projektowego Budownictwa Przemysłowego (1958-1968 i 1971-1975).

Piastowała m.in. stanowiska:
* projektant w London County Council, Town Development Division (Wielka Brytania),
* kierownik Wydziału Budownictwa, Urbanistyki i Architektury przy Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Zakopanem (1968-1971),
* rzeczoznawca Ministerstwa Kultury i Sztuki (od 1973 roku).

Była współtwórczynią i członkinią Oddziału Sądecko-Podhalańskiego SARP, członkinią Związku Polskich Artystów Plastyków i Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza. [źródło: Wikipedia, Anna_Górska]

Ważniejsze projekty

Już w 1936 roku zaprojektowała przebudowę zakupionego przez jej ojca domu w Zakopanem.

Zaprojektowała schroniska:
* w latach 1945-1948 zaprojektowała schronisko pod Ornakiem (wspólnie z Juliuszem Żórawskim, Jerzym Mokrzyńskim, Janem Olafem Chmielewskim i Marianem Sulikowskim), które zostało wybudowane w latach 1947-1948;
* schronisko w Dolinie Pięciu Stawów (wspólnie z Janem Olafem Chmielewskim, Jędrzejem Czarniakiem, Gerardem Ciołkiem i Jerzym Mokrzyńskim), wybudowane w latach 1948-1953, nagroda zespołowa w 1956 roku;
* schronisko w Dolinie Chochołowskiej (1952-1956)
* schronisko na Turbaczu, wybudowane w latach 1952-1958, nagroda za realizację w 1959 roku,

i niezrealizowane projekty schronisk nad Morskim Okiem i na Hali Miętusiej.

Inne obiekty w Zakopanem:
* Zespół Szkół im. Heleny Modrzejewskiej (1976-1983), obecnie Zakopiańskie Centrum Edukacji
* Spółdzielczy Dom Handlowy Granit,
* Technikum Tkactwa Artystycznego,
* zakopiańska strażnica,
* dom wypoczynkowy Bankowiec,
* dom wczasowy Jaskółka,
* dwurodzinne domki przy ul. Jagiellońskiej,
* restauracja Kuźnice (1952-1957)

oraz wnętrza karczmy U Wnuka, Domu Turysty, Domu Prezydium Rady Ministrów na Kozińcu (tzw. Cyrankiewiczówki, obecnie Galeria Muzeum Tatrzańskiego), Domu Regionu Podhala w Ludźmierzu (1970-1976) i Domu Cechu Rzemiosł Różnych w Zakopanem (1977-1983) .

Była uznawana za współtwórczynię tzw. stylu neozakopiańskiego, nawiązującego do stylu zakopiańskiego, stworzonego przez Stanisława Witkiewicza.

Jako plastyczka działała od roku 1952, a wystawiała od roku 1968 (rysunki, formy użytkowe, meble, metaloplastyka).

W 2013 roku w w Centrum Edukacji Przyrodniczej TPN przy ul. Chałubińskiego 42a w Zakopanem otworzono wystawę Anna Górska: Projekty i realizacje 1946-1975. Również w 2013 roku otworzono
wystawę Anna Górska Pasja życia w Miejskiej Galerii Sztuki im. Władysława hr. Zamoyskiego w Zakopanem. [źródło: Wikipedia, Anna_Górska]

Życie rodzinne

Anna Tołwińska wyszła w 1942 roku za mąż za Michała Górskiego. Mieli jedyną córkę Ewę Górską-Schumacher.

Po śmierci została 27 czerwca 2002 roku pochowana na Nowym Cmentarzu w Zakopanem, obok swojego męża. [źródło: Wikipedia, Anna_Górska]