Zygmunt Bychowski

Życiorys

Urodził się w Korcu na Wołyniu jako syn Samuela (Szmula) i Fejgi. Jego ojciec był talmudystą, działającym głównie w Petersburgu.

Do 17. roku życia pobierał religijno-ortodoksyjne wykształcenie, kolejno w chederze, talmud-torze i jeszybocie w Korcu. W Warszawie, dokąd się przeniósł, najpierw kontynuował studia talmudyczne, ale potem rozpoczął nauki świeckie wbrew woli rodziców (ojciec wyrzekł się go, dopiero potem się pogodzili). Po zdaniu egzaminu dojrzałości przez zieloną granicę dostał się do Austrii, na Uniwersytecie w Wiedniu rozpoczął studia przyrodnicze i filozoficzne. Później wrócił do Warszawy i studiował medycynę na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. Dyplom lekarza otrzymał 23 lutego 1893. Przez pewien czas pracował w poliklinice Samuela Goldflama przy ul. Granicznej. Wyjeżdżał również za granicę, uzupełniając wiedzę w dziedzinie neurologii.

W 1904 roku brał udział w wojnie rosyjsko-japońskiej jako lekarz w rosyjskiej armii.

Od 1892 roku pracował w Szpitalu Przemienienia Pańskiego w Warszawie, na oddziale Jana Rauma. W 1912 roku został odwołany ze stanowiska z powodu żydowskiego pochodzenia. W czasie I wojny światowej pracował (od grudnia 1916 do kwietnia 1918) w Instytucie Traumatologicznym w MoskwiePiotr Szarejko: ''Słownik lekarzy polskich XIX wieku. Tom 3''. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper 1995 {{ISBN|83-85810-82-X}}.

Zmarł na raka przełyku. Został pochowany 16 września na cmentarzu żydowskim przy ulicy Okopowej (kwatera 10, rząd 4). Jego nagrobek jest dziełem Abrahama Ostrzegi. Nad mogiłą przemawiali m.in. Mojżesz Schorr, Izrael Milejkowski, Władysław Sterling, Majer Bałaban i Mateusz Hindes; śpiewał kantor Pinchas Szerman z chórem. Wspomnienia pośmiertne poświęcili mu Sterling, Henryk Higier i Bałaban.

Miał starszego brata Bernarda (Berka), kupca. Żonaty z Gizellą Horwitz (1873-1937), córką Gustawa Horwitza (1844-1882) i Julii z Kleinmannów (1845-1912)Joanna Olczak-Ronikier: ''W ogrodzie pamięci''. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2002 s. 46-47. Mieli troje dzieci: Gustawa (1895-1972), Jana (1901-1917) i Martę, zamężną Osnos (1907-1990). [źródło: Wikipedia, Zygmunt_Bychowski]

Działalność polityczna i społeczna

Bychowski jeszcze na studiach pod wpływem Szaula Rabinowitza zbliżył się do ruchu Chowewej Syjon. Po ukończeniu studiów na pewien czas wyjechał do Palestyny wspólnie z Ignacym Bernsteinem. Korespondował z Herzlem, uczestniczył w I Kongresie Syjonistycznym w Bazylei w 1897 i wielu kolejnych; był członkiem komisji organizacyjnej w V Kongresie Syjonistycznym i komisji do spraw kulturalnych. W 1905 roku był więziony w Rosji za działalność syjonistyczną. Na początku lat 20. należał do Rady Partyjnej Organizacji Syjonistycznej w Polsce. Był kandydatem i zastępcą posła do Sejmu Ustawodawczego z listy Tymczasowej Żydowskiej Rady Narodowej w Warszawie, członkiem Centralnego Komitetu Wyborczego Et Liwnot na XIII Kongres Syjonistyczny w Karlsbadzie w 1923 roku, członkiem centralnego Komitetu Keren Hechaluc. Członek Komitetu Organizacyjnego Wystawy Palestyńskiej w Warszawie w 1925 roku. Od 1923 do 1934 ławnik Magistratu Warszawy, kierował resortem szpitalnictwa i zdrowia publicznego oraz wydziałem zaopatrywania. Zasiadał w Radzie Żydowskiej Gminy Wyznaniowej (1924-1931) i pierwszym zarządzie Komitetu Krzewienia Nauk Judaistycznych (1925), był pracownikiem naukowym Instytutu Nauk Judaistycznych w Warszawie. Należał do warszawskiej loży Bnai Brith.

Przez wiele lat przewodniczył żydowskiemu Towarzystwu Przeciwgruźliczemu Brijus-Zdrowie. Był członkiem komitetu redakcyjnego Neurologii Polskiej i Warszawskiego Czasopisma Lekarskiego. Współpracował z czasopismami żydowskimi, m.in. z Naszym Przeglądem, tygodnikiem Ewa i dwutygodnikiem Cjonistisze Welt. Wiceprezes Warszawskiego Towarzystwa Neurologicznego. Członek zarządu i rady naukowej Zrzeszenia Lekarzy Rzeczypospolitej Polskiej, członek zarządu Towarzystwa Ochrony Zdrowia Ludności Żydowskiej w Polsce. Współzałożyciel i członek Zarządu Towarzystwa do Badania Stanu Psychicznego i Fizycznego Żydów. Kurator Domu Opieki dla Opuszczonych Dzieci Żydowskich. Prezes Żydowskiego Towarzystwa Gimnastyczno-Sportowego MakabiB.C. Bychowski, Szneur Zalman W: ''Encyklopedia Palestyńska'' T.1 zesz. 9. Warszawa-Kraków: B. Cwejbaum, 1939, ss. 562-563. Filister honoris causa Akademickiej Korporacji Syjonistycznej Betharia. Członek założyciel Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. [źródło: Wikipedia, Zygmunt_Bychowski]

Dorobek naukowy

Był autorem około 100 prac w języku polskim, niemieckim, francuskim i rosyjskim. Z jego inicjatywy przeprowadzono pierwsze w Polsce operacje neurochirurgiczne, m.in. operację Antona-Bramanna. Bychowski jako pierwszy w Polsce kwalifikował chorego do operacji guza przysadkiEufemiusz Herman: ''Neurolodzy polscy''. Warszawa, 1958 ss. 168-174. Był autorem wielu opracowań na temat padaczki i endokrynologii. Jest cytowany jako autor prac opisujących objaw neurologiczny później znany jako objaw Hoovera. Inny opisany przez niego objaw, obecny w niedowładach połowiczych, określa się jako objaw Grasset-Bychowskiego. [źródło: Wikipedia, Zygmunt_Bychowski]